Forum Miasta Wojcieszów

Gość 2

Przed Bitwą nad Kaczawą.

Wiosną 1813r młody niedoświadczony żołnierz francuski coraz bardziej się zbliżał do zjednoczonej armii prusko-rosyjskiej. W maju 1813 Napoleon zaproponował rozejm by móc zakończyć działania na Dolnym Śląsku. Porozumienie zawarto 4 czerwca w Pielszkowicach i miało trwać do 20 lipca 1813 przedłużono do 10 sierpnia 1813 z możliwoscią 6- dniowego wypowiedzenia.
Landwehra czyli pruskie oddziały rezerwistów powołano w 1813r, a pospolite ruszenie trudno było utrzymać pruskim wodzom w ryzach ,zwłaszcza zachęcone patriotycznymi odezwami (An mein Volk) Fryderyka Wilhelma III. Pobór objął wszystkich od 17 do 40 roku życia mężczyzn. Umundurowanie i zorganizowanie w oddziały miały władze powiatu. Oddziały te były przydatne zwłaszcza na swoim terenie. Sojusznicy - Rosjanie byli wg Prusaków niezwykle dzielnymi żołnierzami. Gonili Napoleona aż od Moskwy. Żartowano wówczas ,że rosyjskiego żołnierza nie wystarczy zabić, trzeba go jeszcze przewrócić. Dowódca zjednoczonych wojsk to Gebhard L. Blücher, szef sztabu Gneisenau.
[link widoczny dla zalogowanych]
Prusy powołały pod broń rezerwistów.
Francuzi zajmowali teren powiatów od granicy czeskiej przez Szklarską Porębę, Jelenią Górę, Wleń, Złotoryję, Legnicę. Na terenie mniej więcej obecnego pow.złotoryjskiego z kwaterą główną w Złotoryji rozłóżył się V korpus Lauristona a oddziały liniowe łacznie ok.28 tys. żołnierzy w składzie 3 dywizji 16-Maisona, 17-Puthauda, 19-Rochambeau oraz 6 Brygada Kawalerii Dermoncourta były rozlokowane wokól Złotoryi, Świerzawy, Nowego Kościoła, Rokitnicy, Jastrzębnika i Chojnowa. W Nowym Kościele V korpus miał swój szpital polowy. Ludność Dolnego Śląska z pokorą i resztkami sił znosiła trudy utrzymania stacjonujacych armii i nie miało to znaczenia czy to swoi czy obcy. Wysokie kontrybucje i liczne kwaterunki szybko zubożyły całą ludność. Na dodatek wojska francuskie ogołociły wszystkie okoliczne lasy przy organizowaniu obozowisk.
[link widoczny dla zalogowanych]
Hrabia Lauriston
Ciekawe czy wojska francuskie które prawdopodobnie w Kauffung kwaterowały, nie zdewastowały majątku Gneisenau i potem przyśpieszyły jego decyzję o sprzedaży tegoż już po zakończeniu kampanii napoleońskiej?
Szkolenie nowego francuskiego rekruta odbywało się bardzo szybko, ale była to wówczas niezmiernie trudna sztuka. Uczono się regulaminów, musztry, taktyki, przemarszów ,tworzenia linii i czworoboków, walki wręcz i strzelania, czyszczenia broni, odmierzania ładunków prochowych, nabijania kul i celowania z podpórki. Szkoleni po strzelaniu z 50m strzelali na 270m a najlepsi otrzymywali kokardę. Rusznikarze mieli bardzo dużo pracy w związku z ciągłymi naprawami mechanizmów - skałki i kowadełka szybko się zużywały. Podczas wietrznej pogody czy deszczowej proste karabiny stawały się na skutek zamoknięcia prochu bezużyteczne - proch był wywiewany z panewek lub ulegał zamoczeniu.
[link widoczny dla zalogowanych]
Skałka karabinu lub pistoletu
Obydwie strony liczyły się z szybkim zerwaniem rozejmu. I już urodziny Napoleona obchodzono 10 sierpnia a nie 15 jak należało. Zaczynały się pierwsze strzały i ataki. Już 14 sierpnia zaatakowano krótką potyczką w Legnicy ,potem 17 sierpnia kozacy atakuja Wleń. Coraz częściej potyczki przekształcają się w ciagłe starcia mające głównie na celu rozpoznanie sił i miejsc rolokowania wojsk francuskich. Wreszcie następuje zerwanie rozejmu bez wypowiedzenia. Dowodzący w tej fazie wojskami francuskimi marszałek Ney poleca otworzyć linie obrony na rzece Bóbr i wszystkie wojska opuszczają dotychczasowy rejon zakwaterowania. W to miejsce wkraczają Prusacy i Rosjanie a także dzięki zabiegom dyplomatycznym Austria /teść Napoleona cesarz Franciszek II dotychczasowy sojusznik/,Szwecja i Anglia.
21 sierpnia przybywa do Lwówka Śląskiego Napoleon Bonaparte i dowiedziawszy się o zdradzie z miejsca poleca z linii Bobru atakować w strone Złotoryi rozproszone wojska Blüchera.i jeszcze tego samego dnia dochodzi do bitwy pod Płakowicami w tej fazie dowodzi sam Napoleon. Na następny dzień 22 sierpnia 1813r ponowiony atak spowodował wycofanie wojsk zjednoczonych aż na linie Złotoryja - Świerzawa a potem w kierunku Złotoryja - Jawor - Strzegom. Na samym początku wycofywania się wojsk zjednoczonych, na czele nacierajacych staje sam Napoleon kierując się w stronę Jawora. Ponoć miał taka dziwną manierę dla "rozgrzania" swoich wojsk , obserwatorów przeciwnej strony a także respektu przed wielkim zwycięzcą. Kroniki odnotowały w słowach gen.Yorka:... "Ale przewaga wroga przygniatała nas i dowodzący generał rozkazał tu się nie zatrzymywać - tak rejterowaliśmy 22 sierpnia z gniewem i złościa w sercach i w dodatku pustymi wozami przez Kaczawę aż osiagneliśmy obóz pod Duninem w wiosce pomiedzy Jaworem i Legnicą."... A więc od Wojcieszowa w linii prostej x km. I to jest najbliższa teoretycznnie odległość na jaką był Napoleon Bonaparte od Naszego Miasta.
Opracowano na podstawie książek J.A.Bossowskiego

Maniek

Wojska francuskie kwaterowały w Wojcieszowie w okresach: 6- 11.X.1807, 4- 11.XI. 1807, 10.XII.1807- 12. II.1808 i 12.III- 28.VI. 1808. Każdorazowo kwaterowały w majątku von Gneisenau'a (Nieder- Kauffung). Gmina ponosiła koszty utrzymania żołnierzy, oraz zmuszona była oddać bydło o wartości ponad 92 talarów. Żródło, z którego korzystałem, nie podaje ilości owego bydła oraz liczebności francuskich jednostek.
Odwrót napoleońskiej armii ówczesne pruskie dokumenty opisują jako wojnę wyzwolenczą bądź kampanię wyzwoleńczą (Befreiungskriege). Rosyjscy sprzymierzeńcy faktycznie bywali kosztowni. 30 maja 1813 roku gmina Wojcieszów musiała dostarczyć jednostce rosyjskiej, kwaterującej w Świerzawie, następujące produkty: 20 kwintali owsa, 30 kwintali siana, 100 bochenków chleba, ponad 20 kg masła, 120 jajek i -uwaga- 700 litrów wódki pędzonej z ziemniaków.
W kampanii z 1813 roku oraz w latach 1814-15 (m.in. w bitwach pod Lipskiem i Waterloo) zginęło 26 młodych ludzi z Wojcieszowa.